(Door: Tom J. Wellbrock – Vertaling: E.J. Bron)
Om de situatie rondom het Oekraïne-conflict beter te kunnen inschatten, helpt het om enkele historische stations te belichten. Want een terugblik is geenszins “Whataboutism”, maar een mogelijkheid om het ontstaan van deze oorlog te begrijpen. Opmerking vooraf: Deze chronologie is een korte samenvatting en springt wat betreft de tijd heen en weer wanneer mij dit gepast leek. Ze moet als instap dienen voor diegenen, die zich tot nu toe niet of weinig hebben beziggehouden met het Oekraïne-conflict. Het is een ieder dus aan te bevelen om je meer in het thema te verdiepen.
In de Tweede Wereldoorlog
Duitse en Oekraïense nazi´s hebben in de Tweede Wereldoorlog deels zeer nauw met elkaar samengewerkt en gezamenlijk gemoord. Na de bevrijding van het Duitse nationaalsocialisme konden talrijke Oekraïense nazi´s naar westelijke landen vluchten, o.a. naar Duitsland en de VS. Daar hoefden ze geen rekenschap en verantwoording af te leggen, maar leefden ongestoord hun leven tot hun natuurlijke dood. Een van de uitzonderingen vormt Stepan Bandera, die in München vermoord werd – vermoedelijk door de geheime dienst van de Sovjet-Unie. De processen van Neurenberg, die tot de veroordeling van veel nazi´s hadden geleid, lieten Oekraïense nazi´s met rust.
Oekraïense nazi´s plunderden, folterden en moordden nog tot het midden van de jaren ´50 in de Oekraïne. Ze vochten tot dat moment tegen de Sovjets, die de Oekraïne – en het laatst de West-Oekraïne – van de Duitse nazi´s bevrijd hadden. Langzamerhand nam hun betekenis af, maar ze verdwenen nooit en wachtten op hun kans om zich nieuw te organiseren.
De “Organisatie van Oekraïense Nationalisten” (OUN), die onder Stepan Bandera al tijdens de Tweede Wereldoorlog al een rol had gespeeld, werd in de loop van de tijd steeds weer door verschillende politieke groepen geëerd en bejubeld. De voormalige Oekraïense ambassadeur in Berlijn, Andriy Melnik, was dus echt niet de eerste die Bandera en de OUN wilde goedpraten.
De genoemde kans om meer invloed te krijgen, begon met de Duitse hereniging en de instorting van de Sovjet-Unie. De door de staat aangestuurde Oekraïne werd een markt van privatiseringen, wat de ongelijkheid binnen de bevolking enorm vergrootte en de sociale kwestie op de voorgrond plaatste. Neofascistische groepen konden op deze voedingsbodem groeien en talrijke aanhangers voor zich winnen.
De oranje revolutie
In het jaar 2004 kwam het in de Oekraïne tot de zogenaamde oranje revolutie, wat niets anders omschrijft dan een omwenteling, geïnitieerd door de VS. Het plan was duidelijk: de installatie van een Oekraïense president, die handelt in de zin van de VS.
De keuze viel op Viktor Joesjtsjenko, die samen met de uitverkoren Julia Timosjenko tamelijk miserabel werk verrichtte. Ze maakten ruzie met elkaar, de bevolking keerde zich af en in het jaar 2010 werd Viktor Janoekovytsj president van de Oekraïne. Op hem wachtte een uitdaging, want behalve de samenwerking met Rusland respectievelijk de GOS-landen werd er over een associatieakkoord met de EU onderhandeld.
Deze onderhandelingen begonnen vaart op te nemen in het jaar 2013, maar ze leidden vanuit Europese zienswijze niet tot het gewenste resultaat. Janoekovytsj wilde het akkoord in deze vorm niet, omdat het zijn land voor de keuze tussen Europa en Rusland stelde. In ieder geval zouden de economische betrekkingen tussen de Oekraïne en Rusland hard op de proef gesteld zijn, want voor de Oekraïne dreigden economische verzwakkingen door goedkope EU-producten, en Rusland zou hebben moeten lijden onder EU-goederen zonder invoerrechten.
Ruslands inspanningen om deze problemen gezamenlijk op te lossen, werden door de toenmalige voorzitter van de Europese Commissie, José Manuel Barroso, beantwoord met de woorden dat Rusland niets te maken zou hebben met de betrekkingen tussen de EU en de Oekrïne. Moskou antwoordde dat in dit geval het akkoord tussen Rusland en de Oekraïne ontbonden zou moeten worden, de prijs voor de Russische economie zou te hoog zijn. Dat schrikte president Janoekovytsj af, die zich bewust was van de lange geschiedenis van de economische verbondenheid met Rusland. Rusland was dus een belangrijke economische factor voor de Oekraïne, en daarom besloot Janoekovytsj het associatieakkoord met de EU eerst niet te ondertekenen.
2014: Euro-Maidan
Het Westen en de VS waren met de Oekraïne, zoals bekend, nog niet klaar. En zo volgde de volgende “revolutie”, deze keer onder het teken van de Maidan-protesten of Euro-Maidan.
Opnieuw ging het initiatief en vooral de financiering van de VS uit. Victoria – “Fuck the EU” – Nuland had onbeschroomd toegegeven dat voor de installatie van een nieuwe regering meer dan $ 5 miljard werd gebruikt om het plan te realiseren.
Bij de protesten op de Maidan speelden opnieuw fascistische groepen een belangrijke rol, en dat heeft waarschijnlijk de niet herkozen president Joesjtsjenko bevallen, die in zekere zin als laatste ambtshandeling in het jaar 2010 Stepan Bandera tot “held van de Oekraïne” had benoemd. Zijn opvolger Janoekovytsj maakte deze benoeming weer ongedaan, nadat hij president was geworden.
Het escalerende geweld op de Maidan stelde de politieke leiding van de Oekraïne voor een onoverkomelijke taak. In het bijzonder de politie, die de opdracht kreeg om alles te doen om een escalatie te verhinderen, was eerst radeloos, daarna hulpeloos en uiteindelijk het slachtoffer van knokploegen, die zelfs politieagenten in brand staken. Omdat de protesten in zekere zin als familie-uitjes van ontevreden burgers begonnen waren, hoopte de regering rondom Janoekovytsj door gesprekken overeenstemming te kunnen bereiken. Maar overeenstemming was voor de Amerikaanse mensen achter de schermen op geen enkel moment een optie. De politie, die in het begin ongewapend de demonstratie had gecontroleerd, werd door de heftigheid van de aanvallen verrast.
Cynisch in dit verband: de burgerslachtoffers van de protesten, die het slachtoffer werden van de ingehuurde scherpschutters en met honkbalknuppels bewapende fascisten, werden daarna door de daders geëerd en betreurd. Het grote deel van de andere demonstranten merkte dit cynisme niet op. Drie plotseling nieuw opgerichte tv-zenders documenteerden de demonstraties en stelden het zo voor alsof het geweld uitsluitend van de politie uitgegaan zou zijn.
Het ongrondwettige uit de macht zetten van de president
Het voortijdige einde van de Oekraïense president Janoekovytsj was dat hij uit de macht gezet werd. Hiervoor bestond geen legitimering, want de benodigde parlementaire meerderheid kwam niet tot stand, andere wettelijke obstakels werden eveneens geïgnoreerd. Dat hinderde de putschisten er echter niet aan om hun president “van het erf te verjagen”, en wel in de meest ware zin van het woord. Janoekovytsj vluchtte met een helikopter. De colonne voertuigen, waarin zijn tegenstanders hem vermoedden, werd beschoten – echter, zoals bekend, zonder de president te kunnen doden, wat de bedoeling van de aanvallen geweest was.
De nieuwe regering kwam dus in feite illegaal in functie en nam een breuk met de Oekraïense grondwet op de koop toe. Dat stoorde noch de nieuwe president Arseni Jatsenjoek van de nationalistische partij “Svoboda” noch het Westen, dat de nieuwe staatsleider met open armen ontving. Ondertussen was met de genade van de VS ook Volodymyr Klytsjko in het spel gekomen, die in het kader van de omwenteling nauw samengewerkt had met “Svoboda”. Later zei hij:
“Dat is geen samenwerking. We hebben ons in de strijd tegen het regime aaneengesloten, meer niet.”
En überhaupt, aldus het westelijke verhaal, zou de partij “Svoboda” nauwelijks invloed gehad hebben. Weliswaar leverde ze drie ministers, maar die zouden niet veel te zeggen gehad hebben. En ook de extreemrechtse “Rechtse Sector” zou door Moskou overgewaardeerd worden.
Aanval op de Donbass
In werkelijkheid begon met de nieuwe – let wel – illegaal geformeerde Oekraïense regering de druk op de Donbass en de Krim. De Russische taal werd niet meer erkend, de van oorsprong Russische mensen van de Oekraïne kregen met aanzienlijke druk te maken. Had Janoekovytsj kort na zijn installatie in het bijzonder met het oog op de Oost- en Zuid-Oekraïne Russisch als tweede ambtelijke taal ingevoerd, duurde het na zijn val slechts een dag totdat deze beslissing weer ongedaan gemaakt werd.
De Krim ontsnapte aan deze druk door een referendum, dat tot op de dag van vandaag illegaal genoemd en niet door het Westen erkend wordt. Maar de afsplitsing van de Oekraïne en het toewenden naar Rusland blijven bestaan, zeer tot ergernis van de regering in Kiev. Tegen het westelijke verhaal in was het niet zo dat Rusland het referendum aan de mensen op de Krim opgedrongen zou hebben . Het was precies omgekeerd: de mensen op de Krim hadden gezien wat er in Kiev was gebeurd en stelden zich er offensief tegen op om eveneens in het zog van de nieuwe regering terecht te komen. In het Westen werd het beeld van een gedwongen manifestatie doorgegeven, omdat het Russische leger ter plaatse was. De media maakten daar een militaire actie van, die de mensen met geweld naar het referendum dreef.
Dat is gewoon gelogen. Al kort na de val van de regering in Kiev ontstond er verzet op de Krim, de bevolking wilde in ieder geval bij Rusland horen. De aanwezigheid van het leger was overigens niet buitengewoon, omdat de Krim al historisch een belangrijke militaire post van de Russen was. Bij het referendum werd niemand gewond of gedood, na de bekendmaking van de uitslag werd er uitbundig feest gevierd, inclusief vuurwerk. Meer dan 90% van de mensen hadden voor de aansluiting bij Rusland gestemd, de opkomst lag eveneens duidelijk boven de 90%.
Bij de Donbass was Rusland veel terughoudender, vermoedelijk gevoed door de hoop dat het tot een minnelijke schikking zou komen. En zo keek Rusland lang – niet weinigen zeggen: te lang – toe hoe de druk van Kiev op de Donbass constant toenam. Nu is bekend en internationaal erkend dat er in de Donbass ongeveer 14.000 mensen door aanvallen uit de West-Oekraïne om het leven kwamen. Maar afgezien van de fysieke aanvallen kregen de mensen in de Donbass te maken met andere pesterijen, bijvoorbeeld ontbrekende of vertraagde uitbetalingen van geld zoals pensioenen of de gedeeltelijke verwoesting of onderbreking van bijvoorbeeld de watervoorziening.
Net zoals op de Krim hadden de van oorsprong Russische Oekraïners in de Donbass waargenomen dat van de ene op de andere dag de Russische taal verbannen werd, daarom waren ze alert. Omdat de aansluiting bij Rusland op dat moment niks werd, organiseerden de mensen in de Oost-Oekraïne zich. Daarmee begon een meer dan acht jaar durende beschieting van de West-Oekraïne op – zoals zo vaak wordt gezegd – het eigen volk, de eigen mensen. In dit verband moet men echter aanvullen dat het begrip “eigen mensen” of “eigen volk” niet correct is. Zoals de fascisten van “Svoboda” of de “Rechtse Sector” steeds weer benadrukten, wilden ze niets weten van Russen, joden en ander “gespuis”. Zij waren het ook die na de beslissing van Janoekovytsj om van de Russische taal de tweede ambtelijke taal te maken het luidst protesteerden en wraak en vergelding aankondigden.
Verzet was er ook in Odessa, waar uiteindelijk 48 mensen stierven, die na aanvallen van hooligans en fascisten in opdracht van de West-Oekraïne in het gebouw van de vakbond waren gevlucht. In Odessa werden ook gezichten gezien, die daarvoor op de Maidan actief aan de escalatie hadden bijgedragen. Op de Oekraïense televisie werd in aansluiting op de moorden van Odessa de melding hartstochtelijk bejubeld dat er geen “Oekraïners” om het leven waren gekomen, “alleen maar” afvallige mensen van Russische komaf.
Ruslands erkenning van de volksrepublieken
Zoals bekend erkende Rusland kort voor het begin van de van de huidige oorlog op 24 februari 2022 de volksrepublieken aan. Op dat moment tekende zich af dat er een escalatie ophanden was. Maar men moet weten dat Poetin tot het laatst geprobeerd heeft om voor gespreksbereidheid bij het Westen te zorgen om gezamenlijk voor een vreedzame oplossing te zorgen. Ook de druk in het eigen land moet daarbij niet onderschat worden. Zoals hierboven genoemd, waren er in Rusland critici die Poetin beschuldigden van passiviteit wat betreft de Donbass. Het was alleen maar logisch dat de Russische president niet duurzaam aan deze druk kon onttrekken. En zo kwam het tot de stemming in de Doema, de erkenning van de volksrepublieken was bezegeld.
Je kunt er van mening over verschillen of de erkenning van de volksrepublieken op dit moment slim was, net zoals je de referendums in het midden van de Oekraïne-oorlog verschillend kan beoordelen. Onafhankelijk van de vraag van het juiste of foute tijdstip moet men echter toch constateren dat de situatie, zoals die was, op een bepaald moment een punt moest bereiken dat beslissingen vereist. Het Westen in ieder geval zou de mogelijkheid gehad hebben om de escalatie tot aan de oorlog toe te verhinderen. Nu is bekend dat het daar niet in geïnteresseerd was, en de uitspraken van de voormalige Duitse bondskanselier Angela Merkel (CDU), volgens welke het “Minsk 2”-akkoord er alleen maar toe diende om de Oekraïne de tijd te geven voor een desbetreffende militaire bewapening, is maar eentje van de velen die bewijzen dat de Oekraïne-oorlog door het Westen respectievelijk de VS uitdrukkelijk gewild was.
Oplossingen
Het is helemaal niet zo moeilijk om tot een oplossing van het Oekraïne-conflict te komen. Tenminste niet wanneer men er van uitgaat dat de VS en het Westen Rusland in de schoenen schuiven de hele Oekraïne te willen innemen en/of te vernietigen. Gezien de onjuiste aanname dat Poetin behalve de Oekraïne nog andere landen wil overvallen en inlijven, zou men deze beweringen als onderhandelingsonderwerp kunnen gebruiken.
De auteur van deze tekst is er van overtuigd dat Rusland noch de interesse noch de capaciteiten heeft om landen te overvallen en in te nemen. Als onderhandelingsbasis zou deze insinuatie echter nuttig kunnen zijn, wanneer men deze tot Russische maximale eis verheft. Want daar van uitgaande zouden onderhandelingen het doel kunnen hebben om deze zogenaamde uitbreidingswens van Rusland “weg te onderhandelen”. Als het de zaak dient, dan moet het Westen erin geloven dat het de expansieplannen van Rusland door diplomatie uit de weg kan ruimen. Het zou zijn gezicht kunnen bewaren, terwijl Rusland akkoord gaat met een oplossing, waaraan helemaal geen probleem voorafgegaan is, namelijk de imperiale inbezitneming van land van welke landen dan ook.
Het idee dat de Donbass en de Krim naar de Oekraïne zouden kunnen gaan, is daarentegen alleen maar absurd te noemen. Denkbaar zouden nieuwe referendums zijn onder toezicht van de Russische en westelijke zijde. De waarschijnlijkheid dat de mensen op de Krim en in de Donbass voor de Oekraïne besluiten, is volgens de auteur van deze tekst praktisch nihil. Desondanks zou daarmee helderheid worden geschapen, waarbij faire een eerlijke regeringen zich zouden moeten aansluiten. En dat natuurlijk ook wanneer de mensen voor de aansluiting aan de Oekraïne zouden beslissen.
Ook zonder diplomatieke onderscheidingen kan men zeggen dat het voortzetten van de oorlog een plan is dat niet voor oplossingen zal zorgen. Oplossingen komen alleen maar tot stand wanneer de diplomatie eindelijk overwint en met concrete oplossingsvoorstellen begint, op basis waarvan een overeenstemming bereikt kan worden. Dat is mogelijk wanneer er diplomaten deelnemen die de zaak na aan het hart ligt en er alles voor doen om de oorlog te beëindigen. Dat is geen heksenwerk, en er waren in de geschiedenis van de mensheid zeker oorlogen, die uitzichtlozer leken en uiteindelijk toch diplomatiek beëindigd werden.
Men moet echter heel nuchter vaststellen: zowel de Duitse politieke leiders als de internationaal deelnemende landen – met voorop de VS – zijn er nog steeds niet in geïnteresseerd om deze oorlog te beëindigen, nadat de vertegenwoordigers van deze landen er decennia lang aan gewerkt hebben hem realiteit te laten worden.
Daarmee zijn de bevolkingen ertoe verplicht hun onvrede te kennen te geven en duidelijk te maken dat ze oorlog categorisch afwijzen en hun regeringen alleen accepteren als ze zich oefenen in diplomatie. Al het andere dan zich luid en duidelijk uitlatende bevolkingen is een illusie, want op de hogere plaatsen van de politiek zijn rede en diplomatie niet voorzien.
Bron:
rt.de
Door: Tom J. Wellbrock
Vertaald uit het Duits door:
E.J. Bron
(www.ejbron.wordpress.com)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten