indepen.eu
Indepen besteedt er regelmatig aandacht aan; censuur op sociale media en toenemende afbraak van democratie en vrijheid van meningsuiting. De laatste tijd nemen deze beperkingen steeds ernstiger vormen aan waardoor de trend naar een autoritair geleide samenleving duidelijk voelbaar wordt. In dit artikel aandacht voor de ontwikkelingen op het platform X en wat dat betekent voor de vrijheid van meningsuiting.
Wat is het probleem?
Ik ondervind zelf steeds vaker dat berichten van mij op LinkedIn en X worden afgeremd in verspreiding (shadowbanning), ondanks het feit dat de inhoud op verifieerbare bronnen berust die als solide en betrouwbaar worden gezien. Ik gebruik bronnen als Politico, Reuters, The Wall Street Journal, The New York Times, het Financieele Dagblad of NRC.
Dus, zelfs met deze bronnen, wordt zo’n artikel of post van mij steeds vaker gecensureerd.
Het gaat in deze gevallen natuurlijk niet om mij persoonlijk, maar om beleid inzake onderwerpen, welke de zittende macht niet bevalt. Het voelt in toenemende mate alsof ik als columnist in Rusland woon.
In dit verband krijg ik ook steeds vaker via LinkedIn berichten van anderen die hetzelfde meemaken en mij vragen waar die toenemende censuur vandaan komt.
Hieronder een poging tot een verklaring.
De juridische basis voor censuur in de EU: de Digital Services Act (2024)
Ik schreef in april 2025 al over de levensgrote gevaren van de Digital Services Act (DSA).
De Digital Services Act (DSA) van de Europese Unie – in 2024 in werking getreden – is wetgeving die gericht is op het reguleren van digitale diensten waaronder de grote sociale mediasites X, LinkedIn en Facebook.
Eén van de meest fundamentele zorgen over de DSA is de impact ervan op de vrijheid van meningsuiting. Critici wijzen erop dat de verplichting voor platforms om desinformatie en haatspraak te identificeren en te verwijderen, kan leiden tot overmatige censuur.
Door de verwijdering van ‘schadelijke’ content verplicht te stellen, creëert de DSA de weg voor wijdverbreide censuur, waardoor rechtmatige en eerlijke meningsuiting wordt ingeperkt onder het mom van veiligheid.
Een toenemend probleem is de constante aanscherping van wat de EU als “schadelijke content” aanmerkt zoals uit deze analyse blijkt.
De EU glijdt volgens mij in hoog tempo af richting een totalitair geleid Europa van het niveau waar het zichzelf tegen zegt te verzetten: Rusland en China.
Platform X kent veel scherper beleid voor de EU dan voor de VS
Als je met ChatGPT wat dieper graaft, zie je dat X andere regels hanteert in de VS dan in de EU. Voor ons land gelden er zelfs nog strengere regels dan voor de rest van de EU, wat weer het vermoeden voedt dat Nederland een ‘proeftuin’ is voor nieuwe EU-wetgeving.
Vrijheid van meningsuiting
VS: De Amerikaanse grondwet (First Amendment) biedt zeer ruime bescherming van de vrijheid van meningsuiting. De overheid mag vrijwel geen beperkingen opleggen aan content, ook als die aanstootgevend of haatdragend is of desinformatie bevat.
EU: In de EU wordt vrijheid van meningsuiting grotendeels bepaald door de DSA, zoals bescherming tegen haatzaaien, racisme en desinformatie. Lidstaten mogen bepaalde uitingen verder beperken als ze deze schadelijk achten voor hun samenleving.
Wetgeving en regulering
VS: Platforms zoals X vallen onder Section 230 van de Communications Decency Act, wat hen grotendeels vrijwaart van aansprakelijkheid voor wat gebruikers posten.
EU: De Digital Services Act (DSA) stelt platforms verantwoordelijk voor wat er op geplaatst wordt. Ze moeten onder andere:
Illegale content sneller verwijderen.
Transparant zijn over moderatiebeleid.
Gebruikers beter informeren en beschermen.
Risicoanalyses uitvoeren voor desinformatie en algoritmische manipulatie.
Desinformatie en politieke content
VS: Er is weinig verplichting om desinformatie te bestrijden. Platforms bepalen grotendeels zelf hun beleid.
EU: Onder de DSA moeten grote platforms transparant zijn over hoe ze desinformatie aanpakken en welke maatregelen ze nemen. Landen kunnen daarbij zelf preciseren wat wel of niet toelaatbaar is.
ChatGPT: “Platform X heeft te maken met veel strengere eisen in de EU dan in de VS, vooral op het gebied van illegale content, transparantie, en gegevensbescherming. In de VS ligt de nadruk op bescherming van vrije meningsuiting, terwijl de EU meer nadruk legt op maatschappelijke verantwoordelijkheid van platforms.”
Aangescherpte regels voor Nederland op X
Vraag je ChatGPT naar de aanvullende eisen voor X in Nederland, dan krijg je dit antwoord:
“Vrijheid van meningsuiting is niet onbeperkt in Nederland. Wat mag in de VS op X, mag hier niet altijd. Vrijheid van meningsuiting ligt in Nederland vast in artikel 7 van de Grondwet, maar is geen absoluut recht zoals in de VS. Dat betekent dat er juridische grenzen aan zijn, in tegenstelling tot de Verenigde Staten, waar de vrijheid van meningsuiting via het First Amendment vaak veel ruimer wordt geïnterpreteerd.”
De redactie van Indepen vroeg aan het hoofdkantoor van X in de Benelux hoe het zit met die aangescherpte regels voor Nederland en kreeg dit antwoord:
“Voor Nederland geldt er aanvullend een geopolitiek beleid. In Nederland is het niet toegestaan om promotie te maken rond onderwerpen die onder dit beleid vallen.”
Dat geopolitieke beleid houdt bijvoorbeeld in:
“’Geopolitieke kwesties’ verwijzen naar conflicten tussen landen of regio’s, vaak gebaseerd op machtsverhoudingen, territoriale aanspraken, hulpbronnen, strategische belangen en bredere mondiale systemen. Voorbeelden hiervan zijn de situatie tussen Oekraïne en Rusland, en het conflict tussen Israël en Hamas.”
Ook content die strikt genomen niet onder het beleid valt, wordt soms toch als zodanig herkend door het systeem. Dit leidt tot een heel beperkt bereik en veel lagere engagement.”
Desgevraagd, voegt ChatGTP hier nog aan toe:
“X past vaak algoritmische detectie toe: woorden als ‘leak’, ‘fraude’, ‘corruptie’ kunnen sneller als verdacht worden aangemerkt, ook onterecht.”
De X-website waar lokale censuur werd bijgehouden
Binnen alle EU-landen kunnen overheden verzoeken tot verwijdering van bepaalde berichten onder het mom van ‘desinformatie’ of ‘staatsbelang’.
X publiceerde transparantierapporten waarin wordt vermeld welke en hoeveel verzoeken elk land doet tot contentverwijdering. Die rapporten waren op deze website te vinden.
Als je echter nu op laatstgenoemde site inlogt, zie je dat alle data over Nederland zijn verwijderd.
We moeten het dus doen met de reactie van X op de vraag van Indepen en met de analyse van ChatGPT. Samengevat blijkt dan dat in Nederland berichten op X kunnen worden gecensureerd die weliswaar geen desinformatie bevatten, maar:
Geopolitieke kwesties aan de kaak stellen welke tot maatschappelijke onrust kunnen leiden.
Conflicten tussen landen of regio’s bespreken en/of becommentariëren en daarmee tot maatschappelijke onrust kunnen leiden.
Teksten waarin de woorden “lek”, “fraude” of “corruptie” in voorkomen en tot maatschappelijke onrust kunnen leiden.
Het kernprincipe waarop in Nederland gecensureerd wordt, lijkt het veroorzaken van mogelijke maatschappelijke onrust. Daar houdt onze politiek niet van.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten